A Budapest Főváros XIII. kerületi Lengyel Nemzetiségi Önkormányzat tevékenységének 2013. szeptemberi beszámolója
A XIII. kerületi Lengyel Nemzetiségi Önkormányzatunk a saját rendezvényei mellett sokszor bekapcsolódik más budapesti lengyel kulturális szervezetek és lengyel önkormányzatok által szervezet rendezvények lebonyolításába.
A szeptemberi hónap egy különleges időszak, nemcsak a lengyelek számára, hanem az itt élő Polonia számára is. A II. világháború eseményeire és az ehhez kapcsolódó időszakra emlékeztünk, amikor az akkori magyar kormány befogadta a lengyel menekülteket, szolidaritását kifejezve velük szemben.
Emlékszünk arra, hogy 1939. szeptember 17-én a magyarok nem engedték átvonulni a Lengyelországot délről megtámadni szándékozó német csapatokat, majd ennek következményeképpen befogadva testvérnépüket, 140 ezer lengyel civil és katonai menekült számára megnyitották a határokat.
A BEM egyesület kezdeményezése által már régóta ( régebben, mint egyetlen magyarországi lengyel szervezet) minden évben szeptember elsején a lengyelek koszorúzási megemlékezést tartanak dr Antal József sírjánál, aki a civil menekültekért volt felelős a háború alatt.Továbbá Báló Zoltán sírja mellett aki úgyszintén a katonai menekültek gyámságáért volt a felelős. Ebben az évben augusztus 31 – én tartottuk ezt az ünnepséget és részt is vettünk benne.
Szeptember 17-én részt vettünk a dr Antal József lakóhelyén a 10 évvel ezelőtt felállított emléktábla koszorúzási ünnepségen.
Szeptember 20-án ott voltunk a Solymári katonai temetőben a magyar légvédelmi terület fölött eltalált lengyel pilóták ünnepélyes ujjá temetésén. Hozzájárultunk annak a busz bérlésének költségeihez, amely szállította a vendégeket Budapestről Solymárra és vissza.
Mivel szorosan együttműködünk a Szent Adalbert Lengyel Katolikus Egyesülettel, ezért szeptember 8. és 15. között aktív segítséget nyújtottunk az általuk szervezett Lengyel Keresztény Kultúra Napján ( Magyarországon), mely az egyesület 20. fennállásának évfordulójával volt összekötve.
Szeptember 26 – án az Övezet utcai Nemzetiségi Házban klub estét tartottunk, amelyen fotókiállítás megnyitót szerveztünk. A kiállítás tematikája a mai Ukrajna ( Lwow) területén fekvő Lyczkowski temető, mivel az ott található sírkövek tervezése és kivitelezése a lengyel művészekhez köthetőek. A tárlatot a Szent Adalbet Lengyel Katolikusok Egyesülettől kölcsönöztük. A kiállítást Karol Kozlowski a Lengyel Templom plébánosa nyitotta meg. Az eseményen 26 fő jelent meg. Az kiállítás költsége 19.635.- Ft- ba került ,melyet az elnyert feladatalapú pályázatból finanszíroztunk.
Podsumowanie działalności Samorządu Narodowości Polskiej XIII. dzielnicy Budapesztu w miesiącu wrześniu 2013 roku.
Samorząd Narodowości Polskiej XIII. dzielnicy Budapesztu poza imprezami przez siebie organizowanymi chętnie włącza się swą obecnością, a niejednokrotnie finansowo do rozmaitych uroczystości, organizowanych przez polskie organizacje kulturalny lub samorządy polskie działające głównie w Budapeszcie.
Wrzesień wszystkim Polakom, w tym również zamieszkałyc na Węgrzech kojarzy się przede wszystkim z rocznicą wybuchu II. wojny światowej i solidarności ówczesnych władz węgierskich oraz całego narodu węgierskiego z narodem polskim.
Pamiętamy o tym, iż Węgrzy nie przepuścili wojsk niemieckich przez terytorium Węgier, aby o południa zaatakowały Polskę, a 17 września 1939 r. otworzyły swą granicę dla przeszło 140 tysięcy polskich uchodńców cywilnych i wojskowych.
Dlatego też od dawna z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Kulturalnego im. Józefa Bema na Węgrzech (niegdyś jedynej polskiej organizacji) co roku 1 września w rocznicę wybuchu II wojny światowej Polacy składają wieńce na grobie dr. Józsefa Antalla seniora, który w czasie wojny opiekował się polskimi uchodźcami cywilymi z ramienia Ministerstwa Spraw Wewnętrzych oraz na grobie płk. Zoltána Báló, sprawującego ipiekę nad wojskowymi.
W tym roku uroczystość ta odbyła się w sobotę 31 sierpniai mimo, że dowiedzeliśmy się o tym jeszcze przed posiedzeniem (2013. IX. 03) wzięliśmy w niej udział, podobnie jak w poprzednich latach.
17 września natomiast uczestniczyliśmy składając wieniec pod tablicą Dr. Józsefa Antalla umieszczoną na kamienicy, w której mieszkał do śmierci, z okazji 10 rocznicy jej poświęcenia.
20 września na cmentarzu żołnierzy alianckich w Solymár odbyła się duża uroczystość pochwania prochów polskich lotników zestrzelonych nad Węgrami, a lecących na pomoc walczącej Warszawie w czasie powstania. Dofinansowaliśmy koszta autobusu, który dowiózł wszystkich chętnych z Budapesztu do Solymár i z powrotem. W tej niezwykle wzruszającej uroczystości wzięło udział wielu Polaków , m.in. na XIII. dzielnicy, w tym naturalnie większość radnych Polskiego Samorządu.
Ponieważ ściśle współpracujemy ze Stowarzyszeniem Katolików Polskich na Węgrzech pw. Św. Wojciecha uczestniczyliśmy dniach od 8 do 15 września w tegorocznych obchodach Dni Polskiej Kultury Chrześcjańskiej na Węgrzech, połączonych z 20-leciem Stowarzyszenia.
26 września zorganizowaliśmy w Domu Narodowościowym przy Övezet u. 5 pierwsze powakacyjne spotkanie klubowe, połączone z piękną wystawą rzeźb polskich na słynnym polskim cementarz Łyczakowskim we Lwowie, należącym od zakończenia II wojny do Ukrainy.Otwarcia wystawy dokonał proboszcz naszej Polskiej Parafii Personalnej na Węgrzech, ks. Karol Kozłowski. Licznie zgromadzeni mogli posłuchać pięknych polskich melodii ze Lwowa. Jak bardzo tego typu spotkania, kiedy to można porozmawiać po polsku są potrzebne świadczy fakt, iż trwało ono od godz. 18 do 22 i wzięli w nim udział nie tylko polonusi, ale również zaprzyjaźnieni z nami Węgrzy.